Cùng chung một ngày Tết nhưng mỗi quốc gia, mỗi vùng miền lại có một cách đón Tết rất riêng, gắn liền với đó là những phong tục độc đáo, những món ăn truyền thống và ngay cả các quan niệm về đầu năm mới tạo nên một sức hút thú vị cho bất kỳ ai khi có dịp ghé thăm nơi đó. Cùng website Du lịch Tết khám phá những nét riêng về Ngày Tết ở miền Trung nhé!
Không giống miền Bắc tiễn Đông lạnh giá với bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành, bếp lửa miền Trung náo nức chào Xuân với hương thơm của Bánh tét, của dưa món, của nem chua, của tré, của thịt giầm bên cành mai vàng sắc nắng. Ngày Tết ở miền Trung, nhà ai dù mâm cao cỗ đầy với cao lương mỹ vị, vẫn không thể thiếu những món ăn dân dã này.
Chính người miền Trung cũng không giải thích được, tại sao phải có những thức khai vị kia mới là có Tết? Chỉ nhớ ngày bé, thấy ông, bà, cha, mẹ tuy nghèo, vẫn gắng ra chợ mua nắm lá dong, lạng thịt, cân gạo, ít củ quả, lo cho được mấy món truyền thống; trước để dâng cúng tổ tiên, sau để đàn con líu ríu, quây quần quanh mâm cơm tràn đầy hương Tết.
Ngày nay, khi gạo và thịt không còn là những thực phẩm cao cấp nữa, đĩa bánh tét, thịt giầm… vẫn xuất hiện trên bàn thờ, trong mâm cỗ mọi gia đình miền Trung ngày đầu năm mới, như nhịp cầu nối con cháu với tiên tổ, như thông điệp tỏ bày hồn quê, như sợi tình gắn người với người càng thêm bền chặt. Thế nên, người dân quen tằn tiện nơi mưa lắm, nắng nhiều ít tìm đến sự no nê khi ăn Tết; chỉ để cảm nhận cái hồn dân tộc.
Đến với Hội An, không phải cao lầu cũng chẳng phải mì Quảng mà Bánh tổ mới là món không thể thiếu trong ba bữa Tết, bảy ngày Xuân của người dân xứ Quảng. Tuy hình dáng chiếc bánh không mấy bắt mắt nhưng hương vị nồng nàn, đượm mùi thôn quê của nó khiến những ai đã từng một lần nếm qua sẽ nhớ mãi không nguôi khi Tết về…
Cũng như bánh tét, bánh chưng, bánh tổ được nấu trước ngày Tết. Nguyên liệu gồm có nếp và đường. Nếp phải chọn loại nếp thật tốt, phơi thật khô rồi đem xay thành bột. Bột nếp và đường đem “sên” cho thật kỹ, lọc bỏ hết tạp chất rồi thêm vào chút nước gừng tươi để làm tăng hương vị. Sau đó cho bột vào chiếc khuôn đan bằng nan tre trông như rọ có đường kính chừng 10 – 15 cm, bên trong có lót sẵn lớp lá chuối khô. Bánh được gói lại và dùng tăm tre ghim kín các mép lá.
Bánh tổ đem hấp chín, vớt ra để nguội rồi cất vào nơi thoáng mát. Tùy theo bột và đường sên mà bánh có nhiều mầu khác nhau, từ mầu trắng đục cho đến mầu ngà hay nâu nhạt và giá cả có chênh lệch ít nhiều. Đặc trưng của bánh tổ Hội An là vừa dai vừa dẻo, hương vị đậm đà thơm ngon, có thể để được lâu mà không sợ bị ẩm mốc. Khi ăn có thể xắt ra từng miếng ăn ngay, nhưng để ăn bánh Tổ một cách ngon nhất người ta thường xắt miếng và chiên với dầu đậu phộng. Miếng bánh tổ béo ngậy, thơm lừng mùi đường, mùi gừng, mùi nếp. Bỏ miếng bánh tổ vào miệng, nhai và nuốt đến đâu cảm giác vị ngọt, thanh lan tỏa đến đó.
Với người dân xứ Quảng, có thể câu đối đỏ không cần có trong dịp Tết. Nhưng, “bánh tét, bánh tổ, bánh nổ, bánh in” thì nhất thiết phải có. Người dân miền “trời đất thù chi” này không có tục gói bánh chưng, làm bánh dầy trong ngày Tết mà chỉ làm bánh tổ, bánh tét để cúng gia tiên và đãi khách trong ba ngày xuân.
Riêng tại Huế, món ăn truyền thống Tết, dù dung dị đến đâu, vẫn là những mỹ vị cao sang; đẹp và thơm ngon không kém các món cung đình nhờ bàn tay chế biến công phu, tinh tế của phụ nữ xứ sông Hương, núi Ngự. Bánh tét xanh thẫm và dậy hương nếp cái nhờ nước cốt lá ngót ngâm gạo, bò bắp giầm nước mắm thái lát mỏng tang như tàu lá màu nâu tươi, ăn kèm những miếng dưa món chua chua, ngọt ngọt, sắc màu tươi thắm ngâm trong thẩu nước trong vắt như hổ phách. Vị chát của chuối, vị chua cay của vả ngâm giấm gừng cùng vị ngọt béo của món ăn ngày Tết làm cho người kém ăn nhất cũng phải ứa nước miếng.
Văn hóa, trong đó có văn hóa ẩm thực, luôn biến thiên, luôn thở chung hơi thở phập phồng thời đại… Tuy vậy, Tết vẫn là dịp văn hóa dân tộc được thể hiện đậm nét, nhiều món sang món quý được phục hồi và phát triển.
Tham khảo thêm một số chương trình du lịch Tết Miền Trung để có được những trải nghiệm mới lạ về ngày Tết ở nơi đây.
Nguồn: Ngày Tết ở Miền Trung