Bàn thờ vọng là gì và cách lập như thế nào?

Ở Việt Nam thường có tục phụng dưỡng linh tính. Trong nhà mỗi gia đình thường có nhiều bàn thờ khác nhau: bàn độc gia tiên, bàn thờ thần tài thổ địa,… Trong đó có một bàn thờ khá lạ lẫm mà có thể nhiều người chưa biết đến là bàn độc vọng. bàn độc vọng là một loại bàn thờ mà những người sống ở xa quê, ít có điều kiện về nhà con trai trưởng dịp giỗ Tết lập nên. Ngày xưa bàn độc vọng còn khá xa lạ với nhiều người, nhưng hiện tại phần nhiều các gia đình trẻ thường sinh sống và lập nghiệp ở các thành phố lớn, không trực tính về quê nhà nên họ thường lập bàn thờ vọng để hoài tưởng về quê nhà.



cách cúng ông địa

Ở thời phong kiến, các quan trong triều đình giao hội vọng bái thiên tử tức vái lạy từ xa. Những người ở nơi biên ải cũng lập hương án hướng về phía đế kinh để làm lễ khi nghe tin vua chúa mất mà chưa đến dự đám tang được. Một số quan trong triều cúng lập một án hương hướng về phía quê nhà để làm lễ khi có người nhà trong nhà mất mà chưa kịp về để chịu tang. Sau đó họ cáo quan về quê nhà và chịu tang 3 năm. Kể từ đó, lỗ mãng này được truyền rộng rãi và truyền từ đời này đến đời khác, bàn độc vọng chính thức được hình thức từ thời này. Những đứa ở gần quê, dù giàu hay nghèo cũng phái về nhà người con trai trưởng hoặc trưởng họ làm lễ trong dịp giỗ Tết, chú hoặc ông chú vẫn phải đền nhà cửa trưởng làm lễ dù cửa trưởng chỉ thuộc hàng thấp như cháu, chắt... Do đó, không có tục lập bàn độc vọng đối với đời thứ ba ngay tại quê. Nếu người con trưởng mất hoặc sống xa quê, người con thứ kế tiếp con trưởng được lập bàn thờ chính, còn bàn thờ tại nhà con trưởng là bàn thờ vọng.

chỉ dẫn cách lập bàn độc vọng:

Muốn lập bàn thờ vọng, gia chủ phải về quê nhà nơi từ đường để báo cáo với ông cha tại bàn thờ chính, xin phép chuyển một đôi lư hương phụ hoặc một đôi nén hương đang cháy giở, hoặc xin một chút tro cát trong bat nhang gia tiên, cha mẹ mà mới mất vài năm thì cũng xin tro cát trân nhang,và gói thành từng gói riêng và ghi tên vao ko lộn và mang đến bàn thờ vọng để thắp tiếp.



cách thờ cúng thần tài thổ địa

Nếu có phòng riêng, để bàn thờ đặt ở một phòng riêng biệt để tăng vẻ tôn nghiêm. Với kiến trúc nhà ở phổ quát bây giờ, bàn độc vọng thường được đặt ở một phòng riêng biệt trên sân thượng. Đây là nơi thông thoáng nhất trong nhà, nơi giao thoa giữa đất trời giao hội được linh khí tốt, giúp cho việc thờ cúng trở nên nghiêm túc và khôn thiêng hơn. Nếu không có phòng riêng thì đặt phối hợp phòng khách, phải đặt cao hơn chỗ tiếp khách và sạch sẽ, ít người tương hỗ để tránh quấy nhiễu đến bề trên. bàn thờ đặt hướng về quê chính để gia chủ vái lạy thuận hướng về quê chính. Không nên đặt tại những chỗ uế tạp, cạnh lối đi, trừ trường hợp nhà quá hẹp. Những người mà sống trong khu tập thể thì chỉ đặt một lọ cắm hương đầu giường nằm của mình cũng đủ, miễn có lòng thành kính, chẳng cần phải câu nệ hướng nào, cao thấp rộng hẹp ra sao.