Nhà văn Anh Đức: Nhà văn của đất và con người phương Nam
Nhà văn Anh Đức nổi tiếng với tác phẩm “Hòn đất”.
(Cinet)- Với đóng góp của mình trong suốt hơn nửa thế kỷ cho nền văn học nước nhà, Anh Đức được xem như là một nhà văn của đất và con người phương Nam, nổi bật với những tác phẩm khắc họa hình tượng của người phụ nữ và nông dân Nam Bộ chân chất, kiên cường.
Nhà văn Anh Đức, cây đại thụ của làng văn học Việt Nam và Nam bộ nói riêng đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 2 giờ 15 phút sáng 22/8, tại Bệnh viện Thống Nhất sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật.
Nhà văn Anh Đức, tên thật là Bùi Đức Ái, sinh năm 1935 tại An Giang. Ông nhanh chóng gia nhập phong trào kháng chiến ở miền Nam từ khi còn rất trẻ và được nhà văn Đoàn Giỏi phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu văn học.
Sau đó, Bùi Đức Ái tập kết ra miền Bắc. Trong thời gian ở miền Bắc, ông viết với bút danh Bùi Đức Ái. Thời gian này ông được gặp và tiếp xúc với nhiều nhà văn lớn cùng thời tại Hà Nội.
Năm 1958, Bùi Đức Ái cho ra đời tiểu thuyết Một chuyện chép ở bệnh viện, kể lại cuộc hội ngộ với người phụ nữ trẻ, giàu nghị lực tên Tư Hậu. Tập truyện được đón nhận rộng rãi và trở thành một trong những tác phẩm làm nên tên tuổi của ông sau này. Truyện được chuyển thể thành kịch bản của bộ phim Chị Tư Hậu nổi tiếng.
Năm 1962, Bùi Đức Ái trở lại chiến trường miền Nam ngay trong đợt đầu tiên của văn nghệ sĩ. Ông bắt đầu lấy bút danh mới là Anh Đức. Trải qua thời gian rèn luyện nghề văn tại miền Bắc, khi tiếp cận với thực tế cuộc chiến ở chiến trường miền Nam, Anh Đức viết một loạt hồi ký, được chú ý nhất là loạt ký sự Bức thư Cà Mau. Dưới hình thức trao đổi văn học qua thư với nhà văn Nguyễn Tuân, Anh Đức phản ánh thực tế sống và chiến đấu của lực lượng kháng chiến tại Cà Mau và nhiều vùng khác của miền Nam.
Năm 1966, nhà văn cho ra đời tiểu thuyết Hòn Đất (được chuyển thể thành phim Hòn Đất vào năm 1983), với nhân vật chính là chị Sứ, được lấy hình tượng từ một nữ anh hùng trong cuộc chiến đấu và chiến thắng của quân và dân vùng Hòn Đất. Tác phẩm đã mang về cho Anh Đức giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu.
Tác phẩm “Hòn đất” mang lại cho nhà văn Anh Đức Giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu.
Trong suốt thời gian cống hiến của mình, Anh Đức gắn bó với công việc viết văn và làm báo. Nhà văn từng giữ chức vụ Tổng Biên tập báo Văn nghệ giải phóng, Ủy viên Ban Thư ký Hội Nhà văn Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Hội Nhà văn TP.Hồ Chí Minh, Tổng Biên tập tạp chí Văn...
Nhà văn Anh Đức từng đoạt giải nhất truyện ngắn của tạp chí Văn Nghệ, giải thưởng Nguyễn Đình Chiểu. Năm 2000, ông được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học.
Bên cạnh Một chuyện chép ở bệnh viện và Hòn Đất, nhà văn Anh Đức còn có những tác phẩm tiểu biểu khác như Biển động (1952), Lão anh hùng dưới hầm bí mật (1956), Biển xa (1960), Bức thư Cà Mau (1965), Giấc mơ ông lão vườn chim (1970), Đứa con của đất (1976), Miền sóng vỗ (1985)…
Anh Đức là nhà văn mang đúng phẩm chất của người Nam Bộ, điềm đạm, sâu sắc, nhẹ nhàng cả trong cách sống, cả trong văn chương. Văn phong của Anh Đức được đánh giá là điềm đạm và thanh thoát. Từ những truyện ngắn đầu tay của ông, nhà văn Đoàn Giỏi từng dự đoán ông sẽ còn tiến xa trong sự nghiệp văn chương.
Với đề tài chính của các nhà văn thời bấy giờ: Cuộc Chiến tranh Việt Nam, Anh Đức được đánh giá là không thi vị hóa cuộc chiến mà tìm ra nét đẹp của con người trong hoàn cảnh tàn bạo nhất của chiến tranh. Ông cũng ca ngợi tình người, sự anh dũng của lực lượng kháng chiến ở miền Nam Việt Nam.
Về truyện ngắn, ông được đánh giá là tuy không có những cốt truyện gay cấn, đặc sắc, nhưng cao tay trong cách dựng và sử dụng chữ, chi tiết đắt, tình huống hấp dẫn. Về bút ký, Anh Đức không bao giờ kể chuyện chay, những lời đại ngôn, mà bằng những chi tiết. Ngôn ngữ của ông được chọn lọc, khi sử dụng phương ngữ thường dùng những từ nêu bật nét đặc sắc của vùng đất.
Với đóng góp của mình cho nền văn học nước nhà, Anh Đức được xem như là một nhà văn của đất và con người phương Nam.
Tổng hợp
Theo cinet.vn
